Het wijzigingsdecreet van 8 december 2017 (de zgn. 'Codextrein') vervangt vanaf vandaag 5 mei 2018 het huidige systeem van structuurplanning door een systeem van 'beleidsplanning'.

Het decreet van 8 december 2017 houdende wijziging van diverse bepalingen inzake ruimtelijke ordening, milieu en omgeving (gepubliceerd in het BS op 20 december 2017) bevat de decretale onderbouwing van de ruimtelijke beleidsplanning als vervolg op de ruimtelijke structuurplanning.

Het systeem van beleidsplanning voorziet in een ruimtelijk beleidsplan op Vlaams, provinciaal en gemeentelijk niveau.
Gemeenten kunnen als ze dat willen een intergemeentelijke visie of intergemeentelijke beleidskaders opmaken.

Het wijzigingsdecreet bevat verder de nodige overgangsbepalingen om de overstap van ruimtelijke structuurplannen naar ruimtelijke beleidsplannen in goede banen te leiden en onduidelijkheid te vermijden.

Het systeem van beleidsplanning kon echter pas in werking treden na de goedkeuring van een uitvoeringsbesluit door de Vlaamse Regering. De Vlaamse Regering keurde nu recent op 30 maart 2018 het besluit goed met de uitvoeringsregels van ruimtelijke beleidsplannen. Het besluit is op 25 april 2018 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad en treedt in werking 10 dagen na deze publicatie. Hiermee wordt het nieuwe systeem van beleidsplanning effectief geoperationaliseerd.

Een voorlopige vaststelling van een herziening van een gemeentelijk of provinciaal structuurplan blijft mogelijk tot 20 december 2019. Dit zat al in de codextrein vervat. Bijkomend wordt in het uitvoeringsbesluit geregeld dat voor lopende processen, zoals de opmaak van het BRV, uitzonderingen gelden wat het procedureverloop betreft (omdat dit natuurlijk al enige tijd loopt).

Het overstappen naar een beleidsplanning in plaats van structuurplanning bleek nodig. Er was een juridische basis nodig voor de (nog uitblijvende) voorlopige vaststelling van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV) en vooral bleek de structuurplanning al te vaak statisch, te weinig dynamisch en te weinig ruimte te bieden voor samenwerking met andere actoren die een rol kunnen spelen in de beleidsplanning (zoals burgers en ontwikkelaars).

De beleidsplanning wil dus strategisch (lange termijn als doel) en dynamisch (kunnen inspelen op kansen of gebeurtenissen) zijn. We zullen zien of het deze hoge verwachtingen kan invullen.